12 Eylül döneminde en çok tekrarlanan kelime, birlik ve beraberlikti. Bunun için pek çok ya çıkardı, pek çoğu halen yürürlüktedir. Bunlardan en önemlisi meşhur, nadide (bir de Maldiv Adalarında varmış) %10 barajımız. 1995 seçimlerinden önce bölge barajları vardı. O seçimde Refah partisi sürpriz bir çıkış yapınca, anayasa mahkemesi nedense bölge barajlarının eşitlik ilkesine uymadığını hatırladı. %10 barajı da olduğu gibi kaldı. Seçim kanunu her seçim için tekrar değişse de, partiler kanunu aynı kaldı.
Bu %10 barajı ile ilgili olarak bir parantez açayım. Bu konuda tüm partilerin tavrı daima iki yüzlü olmuşlardır. Baraj sorunları olduğunda, baraj karşıtı olurken, barajı aştıklarında da baraj yanlısı oldular.
12 Eylül darbesi olmadan önce Türkiye Büyük Millet Meclisi, altı ay boyunca cumhurbaşkanı seçimi yapamadı, çünkü siyasi partiler aralarında anlaşamadı. 12 Eylül öncesi diye diye dillendirilen 70W'li yıllar boyunca CHP, biri 1974-75, diğeri de 1977-78 (meşhur Güneş Motel olayı)'de 2 defa koalisyonla iktidar oldu. 1965-1960 arasında iktidarda olanlar hep sağ partiler iktidardaydı. 1965-1971 (12 Mart Muhtırası) arasında zaten Süleyman Demirel'in tek parti iktidarı vardı.71-73 arası Süleyman Demirel başkanlığında, diğer sağ partilerin de dahil olduğu 1. Milliyetçi Cephe, 74-77 arası gene Demirel önderliğinde 2. Milliyetçi Cephe ve 78 ara seçimlerinde CHP'nin bej sıfır (beş değil, bej, Trakya aksanı ve CHP'nin seçim yenilgisinin sloganı, yanlışlıkla yazmadım yani) yenilgisinden sonra Demirel'in Adalet Partisi ve onu kerhen (tiksinerek) dışarıdan destekleyen Necmettin Erbakan ve onun Milli Selamet Partisi ile kurulan azınlık (yani mecliste çoğunluk olmadan) yönetimi vardı. Bu dönemde genelde kısa ömürlü ve sık sık birbirleri ile kavga eden koalisyonlar vardı. Kenan Evren ve 12 Eylül rejimi de, bir daha koalisyon olmasın, küçük partiler meclise girmesin diye %10 barajını seçim kanunun temeline attı. Üzerine de partiler yasasını, parti lideri diktatörlüğüne çevirecek partiler yasasını yaptı. Partiler yasası da %10 barajı gibi dokunulmaz bir yasa oldu. Hatta partiler yasasından pek bahseden de yok.
Arkadaşlar, üniversitede seminer konum olunca, pek çok çeşit parti örgütlenmesi olduğunu ve buna göre yasalar olduğunu öğrendim. Mesela Amerika Birleşik Devletleri ve pek çok ülkede, delegelik sistemi yok ve hatta her vatandaş ön seçime katılabiliyor. Bence ülkemizde de seçimler böyle olmalı.
Tek parti iktidarı arzusunun kökeni doksanlı yıllar değil, 12 Eylülün duygu eğitimidir. Biz bu duyguyu aşmalıyız. Her iktidar bir koalisyondur, şu andaki iktidar da bunun ispatıdır. Kendisi, biri büyük, iki ya da üç küçük ortak sahibidir. Ülkemizde koalisyonları bitirmek ya da küçük partileri bitirmek adına yapılan seçim kanunu değişiklikleri, bu partileri daha da büyütmekten başka bir işe yaramadı. 2002 seçimlerinde barajı sadece AKP ve CHP geçince, oyların % 55'i yani yarısı çöp oldu. 1995'den beri can çekişen, 1999'da ağır yaralanan merkez sağ (DYP ve ANAP) önce birleşip, öyle öldü. 2002 felaketinde barajın altında kalan partilerden MHP ve HDP (DTP-HADEP) sağ çıktı. Hatta HDP güçlenerek çıktı. Partiler yasası ise, Deniz Baykal'ın CHP'yi ele geçirmesini engellemedi.
İnsanların istediği partiye oy vermesini, partiye üye-delege olup, parti içi demokrasiyi işletmesine engel olan 12 Eylül kanunları ve zihniyetinden sıyrılmalı.
Siyasi görüşümüz bizimle aynı olanlar az diye suçluluk duymamalıyız.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder