Kamondo Merdiveni

Gezerken Beyoğlu’nda, bir anda karşıma çıktı Bu mütevazı şaheser.

Bir mimari eserden çok, bir heykel gibidir, Bir heykele benzemez ama sıradan bir merdiven de değildir.

Aslında bir merdiven heykelidir. Üstelik bir de öyküsü vardır.
Zengin bir dede tarafından İki torun okula daha rahat gitsin diye yapıldı. Sonra bu zengin dededen ve saltanattan
Bu anlı şanlı soyadından geriye, Bu güzel ama garip merdivenler kaldı.
Ah Kamandolar ah
Ne vardı Fransız olacak
İstanbul’u terk edecek
Zulüm sizi illa bulmadı mı?
Soyunuz gene de kurumadı mı?
Keşke Türkiye’de kalsaydınız,
Şanınızla katlansaydınız
Faşizme, zulme, antisemitzme
Ve milyarder de olsanız, Yahudi’siniz diye
Size zulmeden bu hayata
Belki sizden daha çok şan kalırdı
Bu merdivenden başka da izler kalırdı
Şimdi bu garip heykel Karaköy’de
Hem insanları taşıyor, hem de sizin namınızı.

Kamondo Ailesi İstanbulda yaşamış olan Sefarad Yahudilerinden bankacı bir aileydi.

İstanbulun, modernleşmesinde çok önemli katkıları olan bir aile olan Kamondo aailesi İspanyadaki engizisyondan kaçarak ilk önce Venedik’e, ardından İstanbul’a gelmiş, ve sonra Parise yerleşmiş son fertleri II. Dünya Savaşı sırasında Nazi toplama kampları’nda yok edilmişlerdir.

Doğu’nun Rothschild Ailesi diye anılan ailenin önemli ferdi Abraham Salomon de Kamondo,
modernleşmenin kent içi yaşamdaki öncülerinden biri olmuştur.

Modern bankacılığın kurucularından biri olmasının yanı sıra İstanbul’da ilk belediyenin kuruluşunda, kentsel altyapının modernleşmesinde, yeni ve modern eğitim kurumlarının oluşumunda rol almış, önemli şehircilik, mimarlık ve kültür yatırımlarına da öncülük etmiştir.

İstanbul’un 19. yüzyılda Avrupa kentleri ile paylaştığı değerlerin ve kurumların oluşmasında ailenin ve Abraham–Salomon de Kamondo’nun bir sosyal girişimci olarak büyük bir payı vardır.

Yahudi cemaatin önderi olan Abraham Salomon de Kamondo, ilk belediye olan 6. Daire’nin kuruluşunda da görev aldı. Bankalar Caddesi’ndeki  Kamondo merdivenlerini 1870-1880 yıllarında yaptıran ünlü banker yaşamını yitirince, Hasköy’de kendisinin yaptırdığı anıt mezara devlet töreniyle defnedildi.

İstanbul’un gelişimi ve modernleşmesine katkı sağlayan Kamondo ailesinin anısına, Karaköy Bankalar Caddesi’ndeki merdivenlere Türkiye Yahudi Hahambaşılığı ’nın da katılımıyla düzenlenen törenle
plaket çakılmıştı.

1815 te kurdukları ve Kırım Savaşı sırasında Osmanlı Devletini finanse eden İshak Kamondo ve Şürekası unvanlı banka, Şirket-i Hayriye ve Dersaadet Tramvay Şirketine ortaklıkları, Altıncı Daire-i Belediyenin kuruluşuna verdikleri katkılar, en önemli girişimleri arasındadır.

Kamondo Ailesi, Osmanlı modernleşmesinde iz bırakan sayısız yapı inşa ettirmiştir.

Kasımpaşadaki Kuzey Deniz Saha Komutanlığı, Galata Résidence, Serdar-ı Ekrem Sokaktaki  Kamondo Hanı,

Meşrutiyet Caddesindeki Büyükada Han, Karaköyde Saatçi Han, Latif Han, Lacivert Han, Yakut Han, Kuyumcular Han, Lüleci Han, Gül Han ve Bankalar Caddesindeki  Kamondo Merdivenleri  bunlar arasında sayılabilir.