Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nu, hem Fecr- Ati, hem de Milli Edebiyat akımındaki esas yeri, acımasız gerçekçiliğidir. Özellikle klasikleşmiş Yaban romanı, bunun simgesi gibidir. Kurtuluş Savaşı ortasında, Kurtuluşa yabancı insanları anlatır. Bence en acımasız gerçeklik kitabı, Kurtuluş Savaşı sırasındaki İstanbul sosyetesini anlatan Soddome ve Gomere'dir. Roman daha adında acımasızdır. Roman adını, Tevrat'ta geçen, Kur'an da da Lut suresinde bahsi geçen ve sapıklığı ile ünlü şehirlerdir. Kurtuluş Savaşı süresince, işgalci güçlere evini, hatta yatağını açan İstanbul zenginlerini acımasızca eleştirir.
Karaosmanoğlu, bu acımasız gerçeklik anlatımını yazı hayatının sonuna kadar kullanmıştır. Kendisi bu açıdan cumhuriyet döneminin ilk yazarlarındandır. Bu acımasız gerçekçiliği, siyasi tavrını değiştirmez. Her zaman Atatürk, Milli Mücadele ve onun partisinden yanadır. Başka bir parti ya da oluşum, onun için alternatif değildir. Partisine ve liderlerine akıl da vermez, onları suçlamaz bile. Yaban romanında bir suçlama vardır ama bu suçlama genel anlamda aydın sınıfa ve Osmanlı yönetimine yönelik bir suçlamadır.
Benzer bir acımasız gerçekliği daha sonraları ancak Kemal Tahir'de görürüz. Ama o bolca öğüt verir, yol gösterir. Bu uğurda en cahil roman kahramanları, birer sosyolog, ekonomist edası ile konuşturur. Tarihi kahramanları bile bir kaç yüz yıl sonrasını görür.
Türk edebiyatında Karaosmanoğlu tarzı acımasız gerçeklik, aslında sanılandan daha azdır. Köy Enstitülü yazarlar, köylerini anlatmıştır. Aziz Nesin, Muzaffer İzgü ise gerçekleri güldürü ile göstermişlerdir.
Karaosmanoğlu ise tarzında neredeyse tektir ve bence taklit edilmesi de gerekir. Ülkemizde pek çok yazar, hatta gazeteci, acı ve net gerçekleri yazmaktan ya da söylemekten çekiniyor. Oysa gerçekler gün gibi ortadadır.
Aziz Nesin'in çok tartışılan aptallık sözlerini hatırlayalım. Hani ülkenin aptal oranıyla ilgili dedikleri ne çok tepki çekmişti ve çekiyor, hatırlarsınız (en azından yaşı kırkın üzerindekiler). Oysa siyasi yelpazenin en ters köşesindeki Nihal Atsız, Nesin'den yıllar önce ''Bu ülke delilerle, gerizekalılarla ve aptallarla doludur'' demiştir.
Bu ülkenin acı gerçekleri görmeye ihtiyacı vardır. Son olarak Karaosmanoğlu'nun pek az bilinen Panorama kitabını özellikle öneririm.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder