ZEYNEL YAŞAR-YAŞAYAN ÖLÜLER KERVANI (ŞİİR)

 

YAŞAYAN ÖLÜLER KERVANI

Gecenin karasına ayaz çökerken

Sinsi bir düşman öfkesini kusuyordu

Çığlıklarımız çığlıklara, isyanımız isyanlar karıştı

Dilimizde ağıtlar, yüreğimizde acı

Derman dileyecek ne tanrı, nede kul kaldı

Yer sarsıldı, gök çatladı, yerle bir oldu ülkem

Kaç savaş yaşadım, kaç atom bombası patladı bilmem

Şimdi tırnaklarımla ve dişlerimle kemiriyorum demiri ve betonu

Haykırıyorum nefesim yettiği kadar

Ben, ben burdayım, sesimi duyan varmı

Ayaz çökmüş, bıçak gibi kesmekte tenimi

Üşüyorum, kanıyorum ve ölüyorum eyy halkım

Bak dün gülüp eylenirken

Bugün ölümün kederiyle ve kahıriyla ölüyorum

Vurgun yedim, kahır olası düzenin düzensizliğinden

Diri diri gömüldüm, kefensiz mezarlara

Bizi, bizi unutma

Unutma heyy halkım

Kim, kim ulan kim

Kim çaldı, bu betonu demiri

Bu kefensiz mezarları kim kazıdı

Bak şurada bir çocuk bedeni

Bir baba, bir anne. Bir bacı, bir kardeş

Bak şurada koca bir ülke enkaz altında

Halen susuyorsun, halen suskunsun

Bu korku bu yılgınlık neyin nesi

Haykır çığlık çığlığa, yırtılsın gök yüzün perdesi

Dağılsın karanlık, aydınlansın yer yüzü

Bitsin, bitsin bu kahır bu öfke

Değişsin artık bu saltanat, bu ağalık paşalık

Değişsin artık, bu soysuz ve zalim düzen

Ölüm dediğin nedir ki ey halkım

Ölüm kurtuluştur,

Ölüm doğumdan ölene tek dosttur

Yaşarken ölmek, acının en acısıdır

Şimdi yaşayan ölüler kervanı,

Katar katar çoğalmakta, çoğalmakta ey halkım...

Seveni sevdiğinden,

Evladı annesinden,

Kardeşi kardeşten ayıran kimdi ulan kim

Doğarken mi kök salmıştı içinize, bu lanet olası kin

Diktiniz koca koca gök delenleri

Alayıp pulayıp bize mezar satınız

Toprağımıza, malımıza, paramıza göz diktiniz

Yetmedi ulan yetmedi size

Canımıza göz koydunuz

Ölüler kervanına katarlar kattınız

Kimin uşağısınız ulan kimin

Hangi saltanatın kıçını yaladınız

Ulan yavşaklar, ulan kıç yalaycıları

İki kuruş etmez değersiz varlıklar

Amirikan ve İsrail uşakları

Doymadınızmı ulan doymadınızmı

Bizi ölümle sınamaktan, öldürmekten, acı çektirmekten bıkmadınızmı

Açlığı, yokluğu, sefaleti bize layık gördünüz

Kanımızı emip, iliklerimizi kemirdiniz

Ölülerimizle alay edip, toplu mezarlar kazıdınız

Rant peşinden koşup, bize mezar sattınız...

Unutma, unutma eyy halkım, unutma

Bunlar meyve çağında ki ağacın

Bunlar çiçek açan dalın

Bunlar toprakta boy veren başağın

Bunlar nehirlerin, ormanların

Bunlar dağdaki yiğidin, tarladaki ki köylünün

Mahir, Denizin, Berfo annenin, Esma hanımın düşmanıdır

Bunlar Uğur mumcu'nun, Nazım hikmetin, Ahmet arifin, Aziz nesin'in

Güzel olan her şeyin düşmanıdır

Bunlar Mustafa Kemal'in

Bunlar sana, bana, bize düşmandır...

Bunlar yarınlarımızın aydınlık geleceğin, karanlık beyinleridir

Bunlar geleceğimizi çalan, bizi ölüme terk edenlerdir...

Bunları, bunları unutma eyy halkım

Bunları ki, bize yokluğu, sefaleti

Bunları ki, bize acıyı ve kederi

Bunlar ki, bize ölumleri layık gördü

Bunlar ki, kardeşi kardeşten, eti tırnaktan ayırmayı kendilerine şiar eti

Bunlar ki, bu vatana ihanet içindeler

Şimdi haykırma zamanı

Çığlık çığlığa isyan etme zamanı

Bak Anadolu'm enkaz altında

Can yanıyor, kan damlıyor, yürekler acı içinde

Şimdi zaman, susma zamanı değil

Şimdi çığlık zamanı

Haykırma zamanı

Yaşarken ölmekten, ölmekten bıktım, bıktım be halkım bıktım...

Yaşamak, yaşamak ne güzel şey

Başı dik, onurlu yaşamak

Kardeş kardeşe sarılmak ne güzel şey

Ne güzel şeymiş, özgürlük bayrağını gökler çekmek

Yaşamak, yaşamak ne güzel şeymiş, onurlu yaşamak

Yaşamak diyorum yaşamak

Yaşamak ne güzel şeydir eyy halkım

Umutlu yarınlar için kavga verip

Ölmek kadar güzel bir şey, yaşamak

Yaşamak diyorum yaşamak...

Zeynel Yaşar

YOL-ERMAN ÖZTÜRK (ŞİİR)

 

YOL

Bir ağıttan taşırıp çığlığımı

Yaramı sağaltıp özsuyla

Ermeli soluğum

Kesildiği yerden yarına

Kırılır dallar

Kanar

Kabuk bağlar

Yine de uç verir bahara

Acısında maya bulur

Çiçek açmaya dalından tomurcuk

Kızıllığıyla büyürken güneş

Batarken ufukta

Yarına bir yol var

Ardı sıra denizlerin

Dağları dolanarak patikalardan

Yarına bir yol olacak

Alaca dağlarında sabahın

Çalarken fabrika düdükleri

Söylenirken şantiyelerde

Özlemle gurbet türküleri

Yarına bir yol

Doyamayan bebelerin açlığından

Anaların dinmeyen avazından

Tutsağı sabırla işleyen

Saat gibi voltasından

Kaybeden canlarla yaşayan

Cumartesi Meydanı'ndan 

Hrant'ın düştüğü yerden

Havalanano ürkek güvercinden

Yarına bir yol

Madencinin kara ellerinden süzülen

Işığın aklığında

''Öyle mi alay komutanı'' diyen

Yüreğin berraklığında

Yarına bir yol

Elindeki kitapla

Orduların karşısında

Ordulardan büyük

Yeryüzünün lanetlisi

O haylaz çocukların

Omuzlarında yükselecek

Yarına

Bir yol

Açılmamış belki

Açılacak

Fırçasıyla çizdiği düşlerin

El ele veren

Rengaren kardeşliğinde

Türküsüyle buluşturduğu

Terlerken avuçları

İndirdiğinde sırtındaki

Bin yıllık yükleri

Kazmasını kaldırdığına göğe

Yürünmüş tüm yolların

Buluştuğu bir açmazda

Yarına

Bir 

Yol

Var

Açılacak

Şafağında 

Sabahın

(Erman Barış)

BİZE YENİ BİR ZAFER GEREK -MEHMET BARIŞ (ŞİİR)

 Cumhuriyet kolları kırık

Bir İyon yontusudur şimdi

Yaralı bir üveyik

solgun ateş çiçeği

Dün kanla kovduklarımız

çöktüler yine suyun gözüne

Dağımız yaralı, suyumuz sası

tutsak edildi derelerimiz

Irzına geçilirken gözleri bağlı kızın

kılıç gösteriyor bize bir kılıç artığı

Üç otuza gidiyor alın terimiz

Tecavüzler, intiharlar

kadın cinayetleri...,

Bize yeni bir zafer gerek

Yenmiştik, gene yeneceğiz,

Bizden yanadır toprağın belleği

suyun öfkesi bizden

Mayıs'tan sorsunlar bizi

Ağustos'tan, Eylül'den

Can erikler yesin diye çocuklar

dişleri kamaşmasın diye tarihin

Ekmek için, gül için

hürriyet günleri çin...

Bize yeni bir zafer gerek

Yüzümüzde vakur

ve muzaffer gülümseme

inebilmek için yine Belkave'den İzmir'e

Yıkmak için sermayenin saltanatını

bize yeni bir zafer gerek

KUDRET HELVASI, BILDIRCIN KEBABI VE SOĞAN ( BAKARA SURESİ)

 Şimdi ben bu konuyu daha önce de yazmıştım, hem de defalarca:  (https://onbinkitap.blogspot.com/2021/06/madem-bakara-114-var.html) ( https://onbinkitap.blogspot.com/2020/10/bakara-makara.html) ( https://onbinkitap.blogspot.com/2018/07/bakara-tantm.html) 

Konuyu özetlemem gerekirse, Kur'an'da, Bakara suresi adını, Sami dillerinde (Arapça-İbranice) Bakar yani buzağı-dana-sığır anlamına gelir. Mısır'dan kaçan Yahudiler, Musa'nın öncülüğünde ve yine Musa'nın Kızıldeniz'i ikiye ayırması sonucunda kurtulurlar.  Bir süre (bir rivayete göre aylarca, bir rivayete göre yıllarca ya da günlerce) çölde dolaşırlar. Sonra Musa, on emti almak ve Yehova ile  konuşmak için Tur dağına (Rivayete göre bu dağ, Sina yarım adasındaki Sina dağı, bazılarına göre de Arap yarım adasının kuzey batısındaki dağlardan biridir) gider.  Bir süre dağda kalır. Bir ateş şeklinde kendisi ile konuşan tanrı Yehova ile konuşur. Sonra geri döner ve şok edici bir manzara ile karşılaşır. Halkı bir buzağı heykeline tapıyordur. Bu heykelle ilgili çeşitli rivayetler vardır. Kimilerine göre altındandır, kimilerine göre altınla kaplı çamurdandır ve ağzı ile anüsü arasında deliik vardır ve rüzgar estikçe ses çıkarmaktadır. Musa öfkeli  bir şekilde konuşunca,  biz tek ya da iki çeşit yemekten sıkıldık, çok çeşit istiyoruz deyip, isyan etmiş. Bunun üzerine de Musa, buzağıya tapanları lanetler. Bu kabile, rivayete göre İsrailoğullarının kayıp 13. kabilesidir ve çölde kaybolmuşlardır.

Şu günlerde soğanın fiyatı aşırı artınca, birileri de kendilerini döyle savunmuş. Ülke halkı olarak firavundan kaçıp, kaçmamız tartışması bir yana, biz kudret helvası ve bıldırcın kebabı ile mi besleniyoruz ki, soğan pahalı diye şikayet etmeyelim?

NAMUSLU VE ZÜBÜK FİLMLERİNİ KARŞILAŞTIRMA

 Şu günlerde herkes,  1980 yapımı Zübük filmini ve onun üzerindeki gizli sansürden uzun zamandır çok konuşuluyor. Bu da filmin, internet sitelerinde daha çok izlenmesine sebep oluyor. Öte yandan 1985 yapımı, başrolünde Şener Şen'in oynadığı Namuslu filmi gözden kaçıyor. Ben her ikisi ile de ilgili bir yazı yazmaya karar verdim. 

İki film, birbirinin yansıması yada zıddı gibidir. Beş sene sonra yapılan Namuslu filmini, Zübük filmine cevap olarak alabiliriz. Zübük filminde, Kemal Sunal'ın oynadığı Zübük karakteri, filmdeki tek kötü karakterdir. Namuslu filminde ise, filmin bir noktasına kadar Şener Şen'in oynadığı Ali Rıza karakteri tek iyi karakterdir, sonra o da kötü olur. İronik bir şekilde, Kemal Sunal çoğu filminde, tesadüflerin de yardımıyla kazanan saf, masum iyiyken, Şener Şen, başarısız, komik kötü olur. Bazen Kemal Sunal'ı (Özellikle, Kibar Feyzo filminde), bazen de İlyas Salman'ı (Özellikle de Banker Bilo filminde) ve arada diğer oyuncuların (Mesela, Şalvar Davası'nda Müjde Ar'ın) başına bela olan kötüdür. Aslında genel anlamda filmin sonuna kadar başarılıdır. Sonuçta her iki oyuncu da, bu filmlerle alışılageldik rollerinden çıkıyor. Öte yandan bu iki film, iki ayrı felsefi soruyu soruyor. Zübük, bir namussuz, namuslular arasında nasıl yaşar, sorusunu sorarken; Namuslu filmi, namuslu insanın, namussuzlar içine nasıl yaşar sorusunu sorar. Etfarındaki çoğu insan dürüstken, Zübük dürüst olmayı düşünmez bile. Namuslu Ali Rıza ise bir noktada yoldan çıkar ve kendisinin namussuz olmasını isteyenleri cezalandırır.)

Her iki filmde, fazlasıyla politiktir. İlk film, politikacıları hedef alırken, ikinci film, seçmenleri hedef alır. İkinci film, çalıyor ama çalışıyor diyen seçmeni yıllar önce görmüştür. Ali Rıza, yoksulluğu için suçlandığında ailesine çalayım mı diye sorar, kaynanası Adile Naşit, nerde sende o göz diye cevap verir. Anlarız ki Zübüklere oy verenler o kadar masum değildir. Zübük romanında ve filminde de benzer mesajlar filmin sonunda verilir. Filmin ve romanın esas konusu Zübük olduğu için, filmdeki bu mesaj kaçırılır. Zübük filmi, 1961 tarihli ve Aziz Nesin imzalı romanı ile bayağı paralel bir senaryoya sahiptir. Aradaki otuz yılı ve ne kadar mükemmel olursa olsun, bir romanı sinemaya uyarlama zorluklarını da hesap etmeli. Filmde, romanda olmayan 1977 Güneş Motel olayı da vardır. Türk siyasetine damga vuran olay, 1980'de film yapılırken halen tazedir. Özellikle bu otelde yapıan pazarlıkla gümrük bakanı olan Tuncay Mataracı'nın rüşvet skandalı, CHP iktidarının bej sıfır (bej değil, Trakya aksanı sebebi ile bej) ara seçim yenilgisinin ve 12 Eylül darbesinin yol taşlarından biri olmuştur. Filmde ve romanda  Zübük'ün küçük bir kasaba politikacısından çıkması, 1976 yapımı, Zeki Alasya-Metin Akpınar'ın başrolterinde oynadığı, Umur Bugay senaryolu, Atıf Yılmaz'ın yönettiği Hasip ile Nasşp filminin de, Zübük romanından etkilendiğini düşündürür. Aslında taşrada bir süre yaşarsanız, kasaba politikacılarının hikayelerinin birbirine benzediğini görürsünüz. Aziz Nesin'de romanın konusunu, gazetecilik ve benzeri etkinliklerde turt gezilerindeki gözlemlerinden aldığını yazmıştır. İşin gerçeği, her kurgu karakterin kökeninde, gerçek bir karakter vardır.

Zübük politikacılar ve Zübük seçmenleri, son Kızılay sıkandalında da gördük. Sıkandal üzerine muhalifler kan vermeyi kesince, Kızılay kansız kaldı. Ölürüz, kanımız akar diyenler, kan verme iğnesine bile yanaşmıyor. Sonuçta çalıyor ama çalışıyor diyen kitlenin cesareti bile yalan

TEVFİK FİKRET-SİS ŞİİRİ

 

SİS

Sarmış ufuklarını senin gene inatçı bir duman,
beyaz bir karanlık ki, gittikçe artan
ağırlığının altında herşey silinmiş gibi,
bütün tablolar tozlu bir yoğunlukla örtülü;
tozlu ve heybetli bir yoğunluk ki, bakanlar
onun derinliğine iyice sokulamaz, korkar!
Ama bu derin karanlık örtü sana çok lâyık;
lâyık bu örtünüş sana, ey zulümlér sâhası!
Ey zulümler sâhası... Evet, ey parlak alan,
ey fâcialarla donanan ışıklı ve ihtişamlı sâha!
Ey parlaklığın ve ihtişâmın beşiği ve mezarı olan,
Doğu’nun öteden beri imrenilen eski kıralıçesi!
Ey kanlı sevişmeleri titremeden, tiksinmeden

sefahate susamış bağrında yaşatan.
Ey Marmara’nın mavi kucaklayışı içinde
sanki ölmüş gibi dalgın uyuyan canlı yığın.
Ey köhne Bizans, ey koca büyüleyici bunak,
ey bin kocadan artakalan dul kız;
güzelliğindeki tâzelik büyüsü henüz besbelli,
sana bakan gözler hâlâ üstüne titriyor.
Dışarıdan, uzaktan açılan gözlere, süzgün

iki lâcivert gözünle nekadar canayakın görünüyorsun!
Canayakın, hem de en kirli kadınlar gibi;
içerinde coşan ağıtların hiç birine aldırış etmeden.
Sanki bir hâin el, daha sen şehir olarak kuruluyorken,
lânetin zehirli suyunu yapına katmış gibi!
Zerrelerinde hep riyakârlığın pislikleri dalgalanır,
İçerinde temiz bir zerre aslâ bulamazsın.
Hep riyânın çirkefi; hasedin, kârgüdmenin çirkeflikleri;
Yalnız işte bu... Ve sanki hep bunlarla yükselinecek.
Milyonla barındırdığın insan kılıklarından
Parlak ve temiz alınlı kaç adam çıkar?

Örtün, evet ey felâket sahnesi... Örtün artık ey şehir;
örtün, ve sonsuz uyu, ey dünyanın koca kahbesi!
Ey debdebeler, tantanalar, şanlar, alaylar;
Kaatil kuleler, kal’ali ve zindanlı saraylar.
Ey hâtıraların kurşun kaplı kümbetlerini andıran, câmîler;
ey bağlanmış birer dev gibi duran mağrur sütunlar ki,
geçmişleri geleceklere anlatmıya memurdur;
ey dişleri düşmüş, sırıtan sur kafilesi.
Ey kubbeler, ey şanlı dilek evleri;
ey doğruluğun sözlerini taşıyan minâreler.
Ey basık tavanlı medreseler, mahkemecikler;
ey servilerin kara gölgelerinde birer yer
edinen nice bin sabırlı dilenci gürûhu;

“Geçmişlere Rahmet! ” diye yazılı kabir taşları.
Ey türbeler, ey herbiri velvele koparan bir hâtıra
canlandırdığı halde sessiz ve sadâsız yatan dedeler!
Ey tozla çamurun çarpıştığı eski sokaklar;
ey her açılan gediği bir vak’a sayıklıyan
vîrâneler, ey azılıların uykuya girdikleri yer.
Ey kapkara damlariyle ayağa kalkmış birer mâtemi
sembole eden harap ve sessiz evler;
ey herbiri bir leyleğe yahut bir çaylağa yuva olan
kederli ocaklar ki, bütün acılıklariyle somutmuş,
ve yıllardır tütmek ne... çoktan unutulmuş!
Ey mîdelerin zorlaması zehirinden ötürü
her aşâlığı yiyip yutan köhne ağızlar!
Ey tabi’atin gürlükleri ve nimetleriyle dolu
bir hayata sâhip iken, aç, işsiz ve verimsiz kalıp
her nâmeti, bütün gürlükleri, hep kurtuluş sebeplerini
gökten dilenen tevekkül zilleti ki.. sahtadir!

Ey köpek havlamaları, ey konuşma şerefiyle yükselmiş
olan insanda şu nankörlüğe lânet yağdıran feryât!
Ey faydasız ağlayışlar, ey zehirli gülüşler;
ey eksinlik ve kaderin açık ifadesi, nefretli bakışlar!
Ey ancak masalların tanıdığı bir hâtıra: Nâmus;
ey adamı ikbâl kıblesine götüren yol: Ayak öpme yolu.
Ey silahlı korku ki, öksüz ve dulların ağzındaki
her tâlih şikayeti yapageldiğin yıkımlardan ötürüdür!
Ey bir adamı korumak ve hürriyete kavuşturmak için
yalnız teneffüs hakkı veren kanun masalı!
Ey tutulmıyan vaitler, ey sonsuz muhakkak yalan,
ey mahkemelerden biteviye kovulan “hak”!
Ey en şiddetlikuşkularla duygusu kö¨rleşerek
vicdanlara uzatılan gizli kulaklar;
ey işitilmek korkusuyle kilitlenmiş ağızlar.
Ey nefret edilen, hakîr görülen millî gayret!
Ey kılıç ve kalem, ey iki siyasî mahkûm;

ey fazilet ve nezâketin payı, ey çoktan unutulan bu çehre!
Ey korku ağırlığından iki büklüm gemeye alışmış
zengin – fakir herkes, meşhur koca bir millet!
Ey eğilmiş esir baş, ki ak-pak, fakat iğrenç;
ey tâze kadın, ey onu tâkîbe koşan genç!
Ey hicran üzgünü ana, ey küskün karı-koca;
ey kimsesiz; âvâre çocuklar... Hele sizler,
hele sizler...

Örtün, evet, ey felâket sahnesi... Örtün artık ey şehir;
Örtün, ve sonsuz uyu, ey dünyanın koca kahpesi!

18 Şubat 1317

Tevfik Fikret

İNAN CAN-CAN'LARIMA

 

CAN'larıma

Yağmur yağar sel olur

Evimiz Asi'ye bakardı

Asi delicesine taşar

Yaşamak bize yakışırdı

...

Ah Antakya

Yıkılmış duvarların

Taş sokakların yok artık.

Ne çan kalmışi ne ezan

Göçük altında hazzan

Ne eski meclis binası

Ne de vali konağı

Ne künefeciler kalmış.

Ne dönerciler saray caddesinde

Uçup gitmiş zahter

Uzun çarşıda ceset,

Kan ve yanık kokusu

.....

Ah canlarım

Alanlarda toplanılır

Eylem bize yakışırdı.

.....

Of Antakya

Hep üvey evlattın ama 

Mksüz, yetim ve sakatsız vesselam

Yıkılmış kalelerin

Hatice Can yok

Mithat can yok artık.

.....

Ah canlarım

Ne zaman savaş olsa

''Hayır'' size yakışırdı.

.......

Çığlıklar yankılanmış

Dolaşıyor enkazlarında hayaletler

''Takdir-i İlahi'' diyorlar ya

Faili belli cinayetler.

Ah annem

Ah babam

Ne zaman haksızlık olsa

Mücadele size yakışırdı

.....

Oyyy 6 Şubat

''Ölüm her şeyi eit kılar''

Yazar müzedeki lahitte...

Eşitlik midir yaşayabilecekken ölmek?

Atarak yardım çığlıkları

Ve duyarak başka sesleri

Beklemek umutla yardımı

Durması için yağmurun

Dua etmek karanlıkta

Teslim olmak yokluğa

......

Ah annem

Çocuklar işkence görür,

Savunmak sana yakışırdı

Kadınlar şiddete uğrar

Haykırmak sana yakışırdı

.....

Ah Samandağ

Deli dalgalar sahili döver

Mangalda et kokardı

Üstümüzde deniz tuzu

Çocuklar suyla oynardı

Humus, abaganuş ve salata

Portakal ve çiçek kokuları

Kızlar duvarları boyardı

Rakılar içilir

Gülmek bize yakışırdı

Güneş yakar, kavurur

Tekneler sahile yakışırdı

Kadehler tokuşur

GÜLMEK EN ÇOK BİZE YAKIŞIRDI

(İNAN CAN)