2016 Temmuzundan bu yana bu blogda yazdığım yazılarda kendimi sıkça tekrar etmiş olailir, hatta daha ayn yazıyı bir kaç kere yazmış olabilirim. Mesela şu yazımda da vurgunculuktan bahsetmişim: (https://onbinkitap.blogspot.com/2021/11/vurgunculuk-zihniyeti-sorunumuz.html) Deprem üzerine bu yazıyı yenilemem gerekti. Son depremle ortaya çıkan yardımseverlik davranışları münferit (o olaya mahsus) olmadığı gibi, vurgunculuk çabaları da münferit değildir. Linki attığım yazıda, sadece yedi polisin tayini ile ilçede (ilçe dediysem, sırf belediye ANAP'lı diye ilçe yapılmış, köyümsü bir yer) artan kiralardan bahsetmiştim. Şimdi de aynı vurgunculuk var. Depreme görece uzak Ankara'da bile kiralar aşırı arttı. Bu kira derdinden, bir devlet memuru olarak muzdarip oldum. Şansıma iyi evsahipleri buldum ama onları bulana kadar evleri boş olsa bile memurun baaşının dörtte biri ile yarısını bir şekilde kira olarak istemeye kalkan ev sahiplerine denk geldim hep.
Toplumca bu vurgunculuğumuz ilk defa bu olayla ortaya çıkmıyor, hatta depremlerle de ortaya çıkmıyor. Unuttunuz mu, terör saldırısından sonra havaalanından çıkmka isteyenlerden fahiş fiyat isteyen taksicileri? O taksiciler şu günlerde UBER ve şehre yeni taksi alınmasında karşı. Bu taksi kıtlığında turist avlıyor, Türkleri arabasına almıyor. Merak ediyorum, İstanbul taksi tekelleri, depremde ne yardım etti? İstanbul'un aç gözlü evsahipleri, deprezedeler için kirada indirim uygulayacak mı? Oysa onlar çoktan kiralara bir zam daha yaptı ve mevcut kiracıları nasıl çıkaracaklarını düşünüyor. Tüm Avrupa birliğinde otuz bin küsur müteahit varken, Türkiye de yarım milyona yakın müteahit olma sebebi, büyük ölçüde vurgun vurmanın en kolay yolunun inşaat ve emlaktan geçmesi. İmar aflarının başlıca sebebi, vurgun müteahitleri muhalefet belediyelerinden ve çevrecilerden kurtarmak. Twitter'da bir doğru bir laf demiş. İmar yasasını doğru düzgün uygulayan iktidar, ikinci defa seçilemez. Ne doğru bir söz.
Diğer iş kollarında da bu vurgun hevesimiz devam ediyor. Mesela ülkemizde ıssız bir ilçe, kasaba ya da köye gittiniz. Yerel bir dükkana yemek ya da alışveriş için gittiyseniz, size yüksek fiyat verileceği bellidir. çünkü Türk esnafının en sevdiği müşteri tipi, bir daha gelemeyecek ve dolayısı ile istenilen fiyat alınacak olandır. Bu yüzden esnaf, farkında olmasa da çok para kaybeder. Mesela ben ve arkadaşım, arkadaşımın arabası ile Isparta'nın Yalvaç ilçesinden Ankara'ya giderken, Akşehir ve Yunak üzerinden gidiyorduk. Tuzlukçu diye bir ilçedeki kebabçıda pide yedik ve tahmin ettiğiniz gibi kazık da yedik. Sonra bir kaç kez daha aynı yolu gittik ama Tuzlukçu'da durmadık. O sene benim tayinim Kırıkkale'ye çıktı ama arkadaşım uzun süre Yalvaç'da kaldı ve Tuzlukçu'da durmadı. Yani aslında o esnaf ve ilçe daha çok kaybetti.
Halkımız en fazla vurgun vurmak isterken vuruluyor. Bu da en fazla inşaatlarda ve emlakta oluyor. Halkımız zengin olmak için, bir gün imara açılır diye dağ başlarında arsa alıyor, müteahitlere inşaatları yarım bırakıp gidiyor, sonra yeni mütahit inşaatı tamamlamaya daha çok para istiyor. Sonra devre mülkler, beş milyondan fazla devre mülk mağduru var seksen küsur milyınluk ülkede. Antika yada sanat kolleksiyonerliğinin yaygın olmadığı ülkemizde, yüksek miktarda parayı elde tutmanın tek yolu mülkiyet. Emlak fiyatları bu kadar artmışken, halen yabancılara konut satışının, hele de vatandaşlık eşantiyonu ile satılması da başka bir aymazlık. Emlak yatırımının kötü yanı, satmaya geldiğinde, hele de acil nakite çevirecekseniz,
Bu vurgun vurnak isterken vurulmak, kitlesel dolandırılmalara da neden oluyor. Ponzi sistemi denen dolandırıcılıklarda, paranızı son anda çekerseniz, çok para kazanıyorsunuz. Kırıkkale'ye ilk atandığımda, YİMPAŞ'dan parasını son anda çekmesi ile övünen çok kişi tanıdım. Çiftlikbank olayında da son bir ya da bir buçuk ay para çekilemşyordu ama para yatırılabiliyordu. Bazı uyanıklar, çok fazla para yatırıp, para çekme hakkı olan büyük ortak olarak para çekmeyi denedi, o da olmadı. Böylece daha fazla para kaybetti. Sülün Osman'ın dediği gibi, dolandırıcılar çoğu kez kendilerini dolandırmak isteyenleri dolandırıyor.
Bu başlığa neyi yazsam, bir şeyler eksik kalıyor. Sistem sistem diye, düzen düzen diye ağlaşanlar, o sistemi ya da düzeni yaşatanların kendisidir. Çalıyor ama çalışıyor diye oy veren seçmen, vurgun yapma beklentisi içindedir. Toplumumuzun ciddi bir ahlakı değişime, bunun için de ahlaksızlığını itirafa ihtiyacı vardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder